بازیافت زباله یکی از بهترین راهکارهای کاهش حجم زباله‌های تولید شده در جهان است. بازیافت زباله‌ها مزایای بسیاری همچون مزایای اقتصادی و زیست محیطی به همراه خواهد داشت و می‌تواند کره زمین را از آلودگی‌ها در امان نگه دارد. اما جالب است بدانید که بیشتر زباله‌های ما از مواد غیرقابل بازیافت بوده و نمی‌توان از آن‌ها دوباره استفاده کرد. در ادامه همراه باشید تا ببینیم که چه موادی را می‌توان بازیافت و چه موادی را نمی‌توان بازیافت کرد؟

بازیافت چیست و چه مزایایی دارد؟

طولی نمی‌کشد که تا سال‌های آینده زمین کاملا به زباله‌ها آغشته شده و در آن‌ها غرق شود. چرا که روزبه‌روز با افزایش مصرف‌گرایی و نسل انسان‌ها، تولید زباله‌ها هم به صورت تصاعدی افزایش چشمگیری پیدا کرده است. افزایش زباله‌ها که یک دغدغه جهانی شناخته می‌شود و برای حل آن راهکارهایی هم وجود دارد. یکی از مهم‌ترین راهکارها برای جلوگیری از تلنبار شدن زباله‌های بی‌شمار، بازیافت است.

بازیافت زباله به معنای فرایند تجزیه و استفاده مجدد از موادی است که دور ریخته شده و دیگر قابل استفاده نیستند. اولین گام فرایند بازیافت، تفکیک زباله‌ها است. چرا که با تفکیک زباله‌ها از نظر جنس و نوع آن‌ها می‌توانیم پسماندها و زباله‌ها را جداسازی کرده و موادی که قابل بازیافت هستند را به چرخه فرایند بازیافت وارد کنیم. تاریخچه بازیافت بسیار قدمت دارد و حتی در زمان افلاطون، هنگامی که با کمبود ابزارها روبه‌رو می‌شدند، از فلزها و سفال‌های شکسته دوباره برای تهیه وسایل جدید استفاده می‌شده است.

زمانی که بازیافت زباله‌ها به یک عادت در زندگی روزمره انسان‌ها تبدیل شود، مزایای بسیاری به همراه خواهد داشت. مزایای بازیافت عبارتند از:

۱. مزایای زیست محیطی بازیافت

با بازیافت زباله‌ها می‌توان از ورود چندین میلیون تن زباله به محیط زیست جلوگیری کرد. بازیافت مانع از دفن زباله‌ها و درنتیجه آلودگی‌های آب‌های زیرزمینی، حیات وحش و محیط زیست می‌شود. همچنین با کمک آن می‌توان، انرژی مصرفی را کاهش داده و مانع از انتشار گازهای گلخانه‌ای به جو شویم.

 

۲. مزایای اقتصادی بازیافت زباله

بازیافت زباله هزینه بسیار کمتری نسبت به امحای زباله‌ها دارد و با استفاده مجدد از مواد،‌ می‌توان هزینه‌های تولید بسیاری از محصولات را کاهش داد. حتی خانواده‌ها می‌توانند با فروش زباله‌های بازیافت شده خود کسب درآمد کنند.

انواع زباله کدام است و چه زباله‌هایی را می‌توان بازیافت کرد؟

زباله‌ها از نظر نوع و جنس آن‌ها به گروه‌های مختلفی تقسیم شده و دو گروه اصلی زباله‌ها تر و خشک به شمار می‌روند. زباله‌های تر شامل موادی بوده که رطوبت داشته و زیست تخریب پذیر هستند. این زباله‌ها معمولا شامل باقی‌مانده مواد غذایی همچون پوست تخم مرغ، میوه‌ها و سبزیجات است. زباله‌های خشک هم به زباله‌های گفته می‌شود که قابلیت بازیافت داشته و رطوبت نداشته یا رطوبت آن‌ها بسیار کم است. کاغذ، شیشه، فلز و پلاستیک از زباله‌های خشک به شمار می‌روند.

به‌طورکلی می‌توان زباله‌های شهری شامل زباله‌های خشک، تر، بهداشتی و الکترونیکی را رایج‌ترین انواع زباله‌ها دانست. زباله‌های صنعتی، خطرناک و سمی و زباله‌های بیمارستانی از دیگر انواع زباله‌ها به شمار می‌روند.

اما کدام یک از زباله‌های خشک را می‌توان بازیافت کرد؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که فلز (قوطی‌ها و فویل‌های آلومینیومی، قوطی‌های استیل و قلع‌ها)، کاغذ و مقوا (مجلات، کاغذهای باطله و روزنامه‌ها) و‌ شیشه (بطری‌های شیشه‌ای ساده و رنگی) از موادی به شمار می‌روند که می‌توان آن‌ها را بازیافت کرد و دوباره برای تولید محصولات جدید از آن‌ها استفاده کرد.

برای مثال از کاغذ‌های باطله دوباره برای تولید کاغذ استفاده می‌شود. اما شرط استفاده از آن‌ها، تفکیک کاغذها و تا نخوردن آن‌ها است. چرا که اگر کاغذها را مچاله کرده یا تا کنیم و سپس دور بیندازیم، به بافت آن‌ها آسیب رسانده و فرایند بازیافت با مشکل مواجه خواهد شد.

مواد غیرقابل بازیافت چیست و چه تفاوتی با مواد قابل بازیافت دارند؟

جالب است بدانید که بسیاری موادی که ما در طول روز و در زندگی خود از آن‌ها استفاده می‌کنیم، غیرقابل بازیافت به شمار می‌روند. موادی که غیرقابل بازیافت هستند را نمی‌توان دوباره برای تولید محصولات جدیدتر به کار برد. همان‌طور که گفتیم مواد قابل بازیافت را می‌توان برای تولید مجدد محصولات جدیدتر به کار گرفت و بازیافت آن‌ها مزایای اقتصادی و زیست محیطی بسیار زیادی دارد.

اما مواد غیر قابل بازیافت را نمی‌توان دوباره استفاده کرد و تنها باید آن‌ها را امحا کنیم. امحای زباله‌ها به روش‌های انبار کردن، دفن کردن در زیر خاک یا احتراق انجام می‌شود که اثرات زیست محیطی مخرب بسیاری دارد. دفن کردن آن‌ها در زیر خاک می‌تواند به مرور زمان خاک، آب‌های زیرزمینی و گونه‌های گیاهی و جانوری محیط اطراف را آلوده کرده و درنهایت چرخه غذای انسان هم آلوده می‌شود.

احتراق یا سوزاندن آن‌ها هم می‌تواند منجر به انتشار گازهای گلخانه‌ای شده و به جو آسیب برساند. انبار کردن زباله‌ها یا رها کردن آن‌ها در طبیعت و دریاها هم یکی از مخرب‌ترین روش‌های امحای زباله‌های غیرقابل بازیافت است که بسیار برای محیط زیست خطرناک محسوب می‌شود.

بهترین راهکار این است که استفاده از مواد غیرقابل بازیافت را در زندگی روزمره خود کاهش داده و به این ترتیب از تولید زباله‌های بسیار جلوگیری کنیم. برای این کار،‌ ابتدا بهتر است که مواد و زباله‌های غیرقابل بازیافت را بشناسیم.

 

مواد غیر قابل بازیافت

در ادامه محصولاتی که غیرقابل بازیافت هستند را به شما معرفی می‌کنیم.

۱. قابلمه‌ها و ماهی‌تابه‌ها

۲. کیسه‌های پلاستیکی

۳. باتری‌ها

۴. پاکت‌های بسته‌بندی مواد غذایی همچون جعبه پیتزا (این پاکت‌ها را به دلیل آنکه به مواد غذایی و روغن آن آغشته می‌شود را نمی‌توان دیگر بازیافت کرد)

۵. نایلون حباب‌دار

۶. ظروف یکبار مصرف

۷. سوزن‌های پزشکی

۸. پوشک‌ها و پدهای بهداشتی یکبار مصرف

۹. سرامیک

۱۰. لامپ‌ها

به‌طورکلی موادی که خطرناک بوده و می‌تواند باعث انتشار آلودگی و بیماری شود، همچون سوزن‌های پزشکی و پدهای بهداشتی را نمی‌توان بازیافت کرد. مواد پلاستیکی که از پلی اتیلن با چگالی کم و پلی‌استایرن تهیه می‌شوند، همچون نایلون‌های حباب‌دار و ظروف یکبار مصرف را نمی‌توان بازیافت کرد.

برای کاهش تولید زباله‌های غیرقابل بازیافت، به شما پیشنهاد می‌کنیم که تا حد امکان این مواد را خریداری نکنید و اگر کردید از آن‌ها چندین بار استفاده کنید. برای مثال نایلون‌های حباب‌دار را برای دیگر اثاث‌کشی‌های خود ذخیره کرده و دور نیندازید. همچنین می‌توانید به جای استفاده از پدهای بهداشتی یکبار مصرف از پدهای پارچه‌ای قابل شست‌وشو استفاده کنید. هنگام خرید از فروشنده کیسه پلاستیکی دریافت نکنید و با خود کیسه پارچه‌ای به همراه ببرید.

منبع