زبالهگرد ها اگر گهگاهی موضوع بحث قرار میگیرند، بخاطر نمای زشتی است که به شهر میدهند. آنها چهرۀ شهر را زشت میکنند، حضورشان در معابر با آن گونیهای کثیف و پر از زباله و ظاهر ناآراستهشان، ممکن است به چهره آراسته و لاکچری شهر خلل وارد کند و حال شهروندان را مشمئز سازد. مسئله زبالهگردها تا آنجایی مسئله است که در سطح شهر حضور دارند؛ اگر به طریقی بتوان از شر حضور عریانشان در شهر خلاص شد، دیگر مسئلهای باقی نمیماند. از همین روست که هر از چندگاهی مسئولین چندین نهاد و سازمان دور هم مینشینند و طرح و مصوبهای برای پاکسازی خیابانهای شهر از دست این عناصر مزاحم و اضافی صادر میکنند. همین چند ماه پیش در یکی از این دست جلسات که جهت سازماندهی کودکان کار و زبالهگرد کرج با حضور شهرداری و نیروی انتظامی کرج برگزار شده بود، مقرر شد، هر هفته « ۱۰ نفر» از این کودکان جمعآوری و برای تعیین تکلیف، با همکاری مرکز غربالگری کودکان کار و خیابان کرج، به اداره کل بهزیستی استان تحویل داده شوند. حتی اگر قرار بود برای پاکسازی خیابانها از یکی از اِلمانهای شهری هم تصمیم گرفته شود، لازم بود درایت بیشتری به خرج داده شود، چه برسد برای جمعآوری ۱۰ موجود زنده که باید نام انسان بر آنها گذاشت (به خود ادبیات و شیوۀ مواجهۀ این دست مصوبات با این پدیدههای اجتماعی توجه کنید: جمعآوری، هفتهای ۱۰ کودک).
این در حالی است که کاملا روشن است که برای درک واقعیت زبالهگردی باید به عوامل بوجودآورندۀ آن، به سیاستگذاریهای شهرداریها و مناسبات قدرت حاکم بر آن رجوع کرد. شهرداریها، پیمانکاران و زبالهگردها سه ضلع اصلی معضل زبالهگردی به شکل موجود آن هستند. شهرداریها برای واگذاری امتیاز تفکیک زبالههای هر منطقه مزایدهای برگزار میکنند. قیمتگذاریها متناسب با منطقه مورد نظر صورت میگیرد، به این ترتیب که امتیاز تفکیک مناطق شمال شهر با قیمتهای بالاتری به مزایده گذاشته و به پیمانکاران واگذار میشود. گزارشهای رسمی و غیررسمی حاکی از آن است که پولهای هنگفتی در این حوزه جابجا میشود و گردش مالی در حوزۀ پسماند به طرز عجیبی بالاست. کوروش آصف وزیری، شهرساز و پژوهشگر شهری در نشست تخصصی آسیبشناسی زبالهگردی در تهران که چند ماه قبل در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، گردش مالی پسماند خشک شهر تهران را در سال ۹۷، ۲ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان برآورد کرد که از این میزان، سهم شهرداری ۳۰ درصد و سهم جمع آوری غیررسمی ۷۰ درصد بوده است. زبالهگردی صنعت پرسودی است که ثروت زیادی در آن جابجا میشود، مبلغ تقریبیای که یک پیمانکار برای حق امتیاز بازیافت پسماندهای یک منطقۀ شهری در تهران پرداخت میکند ماهانه ۳ میلیارد تومان است که به گفته برخی از پژوهشگران این مبلغ نیمی از هزینههای شهرداریها را پوشش میدهد. بنابراین چرایی این موضوع را که زبالهگردی طی چندین سال گذشته تا این حد فراگیر شده است، باید در مناسبات اقتصادی حاکم بر این پدیده و به اصطلاح در گنجی که از قِبل رنج زبالهگردها برای پیمانکاران و شهرداریها و سایر ذینفعان حاصل میشود، جستجو کرد.
منبع : https://iran-bssc.ir
Leave A Comment